Energieverbruik houdt de gemoederen flink bezig de laatste tijd. De prijzen van aardgas en stroom vlogen in 2022 omhoog en dalen maar langzaam. De Nederlandse huishoudens kregen een energieprijsplafond tot een bepaald verbruik en dus proberen bewoners hun energieverbruik rap te verminderen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) hield het allemaal goed bij en meldde dat we in 2022 in onze woningen een kwart minder aardgas hadden verbruikt dan het voorgaande jaar. Dat weten we omdat we het meten.

Voor huishoudens wordt bijgehouden hoeveel stroom (in kWh) en hoeveel aardgas (in m3) er wordt verbruikt. Maar hoeveel warmte in GigaJoule (GJ) er nu wordt verbruikt en bespaard is in nevelen gehuld. De cijfers rond het verbruik van warmte door huishoudens zijn onbekend voor CBS. Voor woningen zijn openbare bestanden te vinden die op postcodeniveau vermelden hoeveel stroom en gas is verbruikt, maar van warmte is dat niet bekend. Stroom en gas worden geleverd door de Nederlandse netwerkbedrijven die netjes deze cijfers rapporteren. Warmtenetten worden gerund door diverse, vaak commerciële, bedrijven en die delen daar vooralsnog niets over. Dat maakt het lastig het succes van isoleren en de energietransitie waarbij aan warmtenetten een grote rol is toebedeeld, in kaart te brengen.

“Als bewoner wil je graag weten hoeveel je zelf verbruikt”

Nu heb je als individuele bewoner niets aan mooie statistieken over warmteverbruik in de gemiddelde woning. Als bewoner wil je graag weten hoeveel je zelf verbruikt. Mensen met een slimme meter krijgen tegenwoordig iedere maand een e-mail met het verbruik over de afgelopen periode, mits het gas of stroom betreft, want de meeste warmteklanten hebben überhaupt geen terugkoppeling over hun verbruik. Warmteleveranciers houden slimme meters dom.

De Woonbond houdt van systemen waarmee je bewoners zelf inzicht geeft en die daarmee de informatie en prikkels geeft om je gedrag aan te passen. Juist daarom houden we ook van de fysieke energiedisplay. Die wordt gekoppeld aan de slimme meter en geeft een bewoner real-time inzicht in het energieverbruik. Uit gedegen onderzoek blijkt dat dat ook echt waarde heeft, want het leidt tot lager verbruik. Helaas valt ook hier de warmteklant buiten de boot, want een directe koppeling met de warmtemeter is nog steeds niet mogelijk gemaakt en de commerciële warmteleveranciers lijken tot nog toe niet genegen daar iets aan te doen.

Het is onbegrijpelijk dat we enerzijds warmte promoten als een deel van de oplossing voor de energietransitie en anderzijds er geen stap wordt gezet om warmte net als stroom en gas met één apparaat en in een centrale bron van inzicht en transparantie te voorzien die elke vorm van energieverbruik nodig heeft. Als er ooit een nieuwe Warmtewet komt, dan hoort daar ook in te staan dat het warmteverbruik in GJ net zo transparant en uniform opvraagbaar op één apparaat is als dat nu is voor stroom en gas.

Door Bastiaan van Perlo, Beleidsmedewerker energie Woonbond