Stichting Belklus biedt al bijna 30 jaar ‘klushulp’ aan senioren (67+) en mensen met een handicap. Vrijwilligers van de Belklus komen langs om te helpen bij kleine klussen in en rondom de woning, die voor senioren en mensen met een handicap soms lastig zijn om zelf uit te voeren. Denk aan het vervangen van een lamp, het ontluchten van de centrale verwarming, of het buitenzetten van grofvuil.

Sinds 2018 is de stichting ook actief in het uitvoeren van klussen die bijdragen aan de verduurzaming van woningen, zoals het vervangen van halogeenlampen en het plaatsen van radiatorfolie. Dit jaar kregen ze het verzoek van de gemeente Uithoorn om 300 energiedisplays toe te voegen aan hun energiebesparende maatregelen. Om de ervaringen met de inzet van energiedisplays bij de doelgroep senioren (67+) te onderzoeken, hebben we een interview georganiseerd.

Sevi, de coördinator van de Belklus, die de bezochte senioren ook opbelt om te vragen of ze tevreden zijn over de energiemaatregelen, vertelt over de werkwijze van de Belklus bij het gebruik van energiedisplays bij ouderen en de eerste reacties die ze hebben ontvangen.

Sevi:

“De BelKlus” is in maart dit jaar gestart met het plaatsen van energiedisplays. De gemeente stuurt brieven uit naar (op minimum inkomen) geselecteerde 67-plussers om aan te geven dat ze bij ons een afspraak kunnen maken voor een ‘energieklus’. Vervolgens komen wij langs om kleine energiemaatregelen toe te passen, de energiedisplay te plaatsen en een gesprek te voeren met de bewoners over energiesparing. Meestal kunnen we dit alles binnen 1,5 uur doen. Daarnaast waarderen de meeste senioren het contact dat we tijdens zo’n bezoek met hen hebben.”

Eerste resultaten en tevredenheid bij senioren

"Inmiddels hebben we 33 energiedisplays geplaatst tijdens 42 bezoeken. Bij enkele adressen was de slimme meter niet geschikt, dus daar kon de display niet worden geïnstalleerd. Afgelopen week heb ik 23 mensen gebeld, waarvan er 18 (80%) tevreden waren met de energiedisplay. Voor een enkeling was het te ingewikkeld, maar we praten ook over mensen die last kunnen hebben van dementie. In dat geval kijken we of we de uitleg mee kunnen geven aan de kinderen, of dat een display inderdaad niet zinvol is en we deze beter aan een volgende bewoner kunnen geven."

Ervaringen van de Belklusvrijwilligers

“De meeste Belklusvrijwilligers vinden het aansluiten en uitleggen van de display goed te doen. In het begin was het wel even zoeken naar de verschillende plekken waar de P1-poort van de slimme meter kan zitten, maar dat hebben ze nu helemaal onder de knie. Voor een enkele vrijwilliger is de verandering van rol wel lastig. In plaats van alleen praktische problemen oplossen, moeten ze nu ook de meerwaarde van een energiedisplay uitleggen en dat kan voelen als een ‘verkoopverhaal’ (ook al is het gratis). We concludeerden samen dat sommige mensen wellicht een gesprekstraining nodig hebben, zodat ze de display meer kunnen brengen als een mooi cadeau of een manier om samen eens te onderzoeken hoe hoog het actuele verbruik in de woning is en hoe je kunt besparen. Daarna kan de bewoner besluiten of die de display wilt houden of niet, want de insteek blijft natuurlijk dat het vrijwillig is.”

Midden in het gesprek met Sevi lopen er toevallig twee Belklusvrijwilligers binnen die graag aanhaken in het gesprek.

“Of het lukt om de display te installeren? Tot nu toe gaat dat me prima af! Met de display kun je makkelijk laten zien wat het vervangen van een halogeenlamp of de hele dag aan laten staan van je TV voor effect hebben op je energieverbruik. Ik denk dat het zichtbaar maken van actueel gebruik wel helpt daarin en ook voor de niet-digivaardige ouderen werkt de tastbare display heel goed. In sommige gevallen zijn bij de senioren gewoontes hardnekkig, denk ik. Zo kwam ik bij een bewoner, die overdags de gordijnen dicht doet en continu alle lampen aan heeft, omdat hij niet wil dat de overburen naar binnen gluren. In zo’n geval moet je ook in gesprek gaan om erachter te komen wat er achter deze gewoonte zit” aldus de Belklus vrijwilliger. “Het is misschien goed als er in zo’n geval ook nog een energiecoach langskomt, om het gebruik en de waarde nog een keer uit te leggen.”

Verbruik visueel tonen blijkt effectief middel

De energiedisplay stelt zowel de vrijwilligers als de bewoners in staat om het werkelijke energieverbruik op elk moment weer te geven, waardoor discussies over "wat scheelt dat" kunnen worden voorkomen. Het visuele aspect van de tastbare display blijkt ook effectief te zijn voor senioren die minder digitaal vaardig zijn.

Papieren flyer bij de display

Over het algemeen zijn de meeste Belklussers enthousiast om met de energiedisplay aan de slag te gaan bij senioren. Echter, ze dringen erop aan dat ze in de toekomst ook flyers ontvangen met informatie en tips en tricks voor bewoners voor het gebruik van de display, in plaats van alleen een technische handleiding. Voor deze doelgroep werken simpele tips op papier toch beter dan filmpjes die tegenwoordig vaak worden ingezet. Het team van Slimmer met je Energie pakt dit soort vragen op om dit als onderdeel van de toolkit beschikbaar te maken.

‍

Werk je bij een gemeente, woningcorporatie, of huurdersorganisatie en wil je ook bewoners helpen om met een energiedisplay effectief energie te besparen? Slimmer met je Energie is een non-profitorganisatie die helpt bij de aanschaf en plaatsing van energiedisplays bij huurders. Neem contact op voor meer informatie en / of (gratis) ondersteuning.